QR code fraude

Het aantal zaken van QR code fraude lijkt steeds meer toe te nemen. Dit kan komen doordat QR codes steeds vaker gebruikt worden. Net zoals andere soorten fraude, wordt er bij QR code fraude op slinkse manier geld afhandig gemaakt. Maar, wat is QR code fraude precies? Hoe werkt het? En wat kan je er tegen doen?

In het kort

  • QR code fraude komt steeds meer voor;
  • Het is belangrijk te bedenken dat QR codes eigenlijk gewoon links zijn, maar dan in een jasje van zwarte blokjes;
  • Er zijn veel tips tegen QR code fraude, maar de belangrijkste is: let goed op!

Wat is QR code fraude?

QR code fraude kan heel erg verschillen van vorm, maar het heeft één overeenkomst: de fraudeur gebruikt QR codes om mensen zoveel mogelijk geld afhandig te maken.

Een QR code is dus het middel om fraude te plegen. QR codes kunnen bij fraude handig zijn omdat je vanaf de buitenkant niet gelijk kan zien waar je naartoe wordt geleid. Bovendien vertrouwen veel mensen QR codes omdat ze het als officieel zien.

Het is handig om te bedenken dat QR codes eigenlijk gewoon links zijn, maar dan in een jasje van zwarte blokjes. QR codes zijn ontwikkeld voor gemak, maar in dit geval werkt dat tegen ons. Het is belangrijk om te weten wat het is en hoe het werkt, om fraude te voorkomen.

Afbeelding van duister uitziend persoon achter laptop.

Hoe werkt QR code fraude?

Omdat het zoveel vormen aanneemt is het lastig om in het algemeen de werking uit te leggen. Een voorbeeld is de babbeltruc:

  1. Iemand heeft wat geld op een bankrekening nodig en vraagt jou dit over te maken, in ruil voor wat contant geld.
  2. De fraudeur vraagt om een QR code te scannen om het geld over te maken.
  3. Als je die QR code scant zal de fraudeur je afleiden en je ogen van het scherm afhouden zodat je niet doorhebt dat het bedrag veel hoger is dan verwacht.

Een ander voorbeeld is een QR code in een nep mailtje van de ‘bank’:

  1. Als je de QR code scant moet je ergens inloggen.
  2. Als je dit doet worden de inloggegevens gelijk doorgestuurd naar de fraudeurs.
  3. Hierdoor hebben deze fraudeurs zonder dat jij het doorhebt je inloggegevens.

Dit soort technieken lijken heel doorzichtig, maar deze fraudeurs zijn erg gewiekst en doen er alles aan om geloofwaardig over te komen.

Hoe kan je je wapenen tegen QR code fraude?

Je hoeft gelukkig niet bang te zijn om QR codes te gebruiken. Want er zijn dingen waar je op kan letten om fraude te voorkomen. Het is misschien een open deur, maar de belangrijkste tip is: blijf opletten. Fraudeurs proberen je aandacht af te leiden van wat er gebeurt, en ze spelen in op de goedheid van mensen om te helpen.

De volgende vragen (geschreven door ING) kunnen helpen om scherp te blijven:

  • Ken ik de persoon/organisatie die mij deze QR code laat scannen?
  • Is het logisch dat ik nu deze QR code ga scannen?
  • Word ik onder druk gezet om de QR code te scannen?

Een 2e tip is dat als je een QR code scant met je camera app, je eerst kan zien waar de QR code naartoe leidt. Als je het niet vertrouwt kan je besluiten om niet naar de pagina toe te gaan. Verkorte links zoals die van bit.ly en tinyurl zijn extra verdacht, omdat het daardoor onduidelijk is waar de QR code naartoe leidt.

Kijk waar de QR code naartoe leidt, want QR codes zijn het middel en niet het doel.

Uiteindelijk blijft het devies: opletten. Want, ook al zijn QR codes snel en efficiënt, soms is het verstandiger om het wat rustiger aan te doen.

Pop-up die verschijnt in je beeldscherm wanneer je een QR code scant met je camera app. Voordat je erop klikt kan je eerst lezen waar je naartoe wordt gestuurd als je klikt. 

FAQ

Een QR code is een scanbare afbeelding waarbij degene die de afbeelding heeft gescand wordt doorgestuurd naar wat er in de QR code is gezet, bijvoorbeeld een internetpagina of een stuk tekst. De QR code bestaat uit ‘blokjes’ die een telefoon/tablet kan herkennen bij het scannen zodat de telefoon/tablet degene die de QR code heeft gescand kan doorsturen naar de info die in de QR code is gezet. QR codes kunnen hier bij ons worden aangemaakt.

Iedereen die beschikt over een smartphone of tablet met camera kan QR codes makkelijk scannen door de camera- app te openen en de camera te richten op de QR code. Een uitzondering is dat sommige Android smartphones met een wat ouder besturingssysteem (Android 8.0 of lager) helaas geen QR codes kunnen scannen. Als het scannen nog steeds niet lukt kan je hier kijken voor oorzaken en oplossingen over een QR code die niet te scannen is.

Een QR code zelf is in feite alleen een aantal ‘blokjes’ op een achtergrond. Het gaat er dus om of de pagina waar de QR code je naar doorstuurt veilig is. Om hier achter te komen blijft het devies: opletten geblazen! Lees ook deze blogpost over het voorkomen van fraude met QR codes.